شغل اصلی من در این چند سال، سئو یا بهینه سازی سایت ها برای موتورهای جستجو بخصوص گوگل بوده است. سئو برخلاف سایر حوزه های دیجیتال مارکتینگ، فراز و فرود زیادی نداشته است و هرچند با گذشت زمان، اقبال صاحبان کسب و کار به آن بیشتر شده اما تکنیک ها و روش های آن تغییر محسوسی نداشتهاند. در این مقاله نکاتی را درباره مزایا و معایب و همچنین درآمد سئو خواهم گفت.
ارتباط طراحی سایت و سئو
اکثر سایت های طراحی شده در ایران و حتی دنیا، براساس پلتفرم وردپرس پیاده شده اند. امکانات زیاد، طراحی ساده و امنیت بالا باعث استفاده ی روزافزون از وردپرس شده است. این سیستم امکانات کاملی را برای سئوی سایت ارائه می کند و انواع و اقسام پلاگین ها برای این کار توسعه داده شده اند. قالب های آماده وردپرس هم براساس اصول سئو طراحی می شوند تا حتی اگر کاربری از قواعد طراحی سایت چیزی نداند، بتواند سایتش را سئو کند.
اما قالب های آماده معایب مخصوص به خود را نیز دارند. خیلی سنگین هستند و امکان پیاده سازی برخی طراحی های خاص یا کاربردهای مدنظر کارفرما در آنها وجود ندارد. در این مواقع لازم است تا از یک طراحی فرانت اختصاصی برای این کار استفاده کرد. برای این نوع طراحی حتما باید با Html و Css و تا حدی هم جاوا اسکریپت و Php آشنایی داشته باشید. غیر از اینکه باید بتوانید UI و رابط کاربری سایت را در فتوشاپ طراحی کنید.
ارتباط تولید محتوا و سئو
شاید بتوان گفت سئو همان فرایند تولید محتواست. تعیین استراتژی و نوشتن محتوا براساس اصول سئو، تمام کاری است که باید برای کسب رتبه ی سایت در نتایج جستجوی گوگل انجام دهید. لینکسازی داخلی و خارجی هم تاثیر مهمی در این فرایند دارد.
الگوریتم گوگل با بروزرسانی های مداوم به سمت هوشمندی هرچه بیشتر حرکت کرده است. به همین دلیل هرچه محتوای شما کاربرپسندتر و کامل تر و مفیدتر باشد، احتمال کسب رتبه ی آن هم بیشتر است.
مزایای شغل سئو
حتما خیلی از جوان ها علاقه دارند که شغلشان سئو باشد و بصورت تمام وقت در یک شرکت یا به شکل فریلنسری و پروژه ای، سایت ها رو سئو کنند. در ادامه چند مزیت و چند مشکل شغل سئو را به شما خواهم گفت. وانگهی، این نکات صرفا براساس تجربه ی چند سال کار خودم بوده و ممکن است با نظر سایر فعالان این حوزه متفاوت باشد.
-
شغل راحت
در حال حاضر از هر کسی بپرسید سخت ترین کار دنیا چیست؟ بلادرنگ شغل خودش را معرفی می کند. حتی اگر بیکار باشد و از پدرش پول توجیبی بگیرد. اما من به عنوان یک سئوکار، این شغل را تا حد زیادی راحت می دانم.
شما با کسب دانشی از یک سری تکنیک ها و فرایندها و کمی تجربه و تولید محتوا می توانید یک سایت را سئو کنید. فقط کافیست بسته به نوع و اندازه پروژه، کمی روی صندلی بنشینید و با سایت ور بروید و صبر کنید تا بعد از یک مدت، نتایج کارتان نمایان شود.
شاید سخت ترین بخش کار، ارتباط با کارفرما باشد. در بعضی از پروژه ها لازم است تا ارتباط مستمر و مداومی با کارفرما داشته باشید. معمولا پروژه های بزرگ و رقابتی به این صورت هستند. اما برای پروژه های کوچکتر، همان ارتباط اولیه و ترسیم نقشه ی راه با کارفرما کفایت می کند و حتی می توانید ادامه ی کار را بصورت دورکاری انجام دهید. برای همین می توانم بگویم که سئو برای آدم های درونگرا یک شغل بهشتی است.
-
کار کردن همزمان روی چند پروژه
پروژه های کوچک و سایت هایی که موضوعاتی با رقابت کمتر دارند، حجم کار کمتری هم می طلبند. کار سئو به این صورت است که شما روزی چند ساعت روی پروژه کار می کنید و بعد تا حصول نتیجه باید چند روزی صبر کنید. در این حدفاصل می شود روی پروژه های دیگر هم کار کرد. این موضوع یعنی اگر بصورت فریلنسری کار کنید این امکان برای شما فراهم است که چندین پروژه ی سئو را همزمان پیش ببرید، بدون آنکه تداخلی روی یکدیگر داشته باشند. قطعا به این ترتیب درآمد بیشتری هم نصیب شما می شود.
-
درآمد سئو نسبتا خوب است
اگر در حوزه ی سئو تجربه ی مبسوطی داشته باشید و حرفه ای این کار شده باشید می شود گفت که درآمد سئو نسبتا به سایر مشاغل دیجیتال مارکتینگ نسبتا بهتر است. هرچند مثلا سئو نسبت به برنامه نویسی درآمد کمتری دارد اما به همان نسبت هم کار راحت تری است.
میانگین حقوق سالیانه ی یک سئوکار در کشورهای پیشرفته، رقمی در حدود ۵۰ تا ۷۰ هزار دلار است. در قیاس، مدیر بازاریابی درآمدی حداقل ۱۰۰ هزار دلاری در سال دارد. در ایران هم الان که آبان سال ۱۴۰۱ است، میانگین درآمد سئوکارها چیزی بین ۸ تا ۱۲ میلیون تومان در ماه است. اگر باتجربه تر باشید و بتوانید پروژه های بزرگ تر را هم هندل کنید، این رقم ممکن است تا ۲۰ میلیون تومان هم برسد. این نکته را هم بگویم که در حال حاضر حداقل حقوق وزارت کار، ماهانه ۶ میلیون تومان است.
-
درآمد پایدار
برخلاف اغلب پروژه های فریلنسری مثل طراحی سایت که پروژه را انجام و تحویل می دهید و دیگر کاری با کارفرما ندارید، پروژه سئو پروسه ای بلند مدت دارد. بطور معمول بین ۶ ماه تا یک سال زمان لازم است تا نتایج فعالیت های شما به ثمر بنشیند. در طی این مدت، بصورت ماهانه یا در قسط های مختلف مبلغی را از کارفرما به عنوان دستمزد دریافت می کنید.
البته شما مزد کاری را که انجام می دهید دریافت می کنید و به این شکل نیست که پا روی پا بیندازید و هیچ کاری نکنید و پول به حسابتان واریز شود. حتی بعضی مواقع ممکن است میزان کاری که انجام می شود نسبتی با دریافتی پایین آن نداشته باشد اما چون تعهد داده اید مجبورید کار را به سرانجام برسانید.
معایب و مشکلات شغل سئو
در کنار این مزایا و ویژگی های مثبتی که ممکن است هر کسی را ترغیب کند به شغل سئو روی بیاورد، مشکلاتی هم پیش روی سئوکارها قرار دارد که حتی ممکن است باعث شود تا عطای کار سئو را به لقایش ببخشند.
-
عدم وجود خلاقیت در کار
بطور معمول فرایند سئو براساس یک سری اصول و تکنیک و تحلیل پیش می رود که هرچند ممکن است در پروژه های مختلف کمی با هم تفاوت داشته باشند اما در مجموع، قاعده و چارچوب سئو کردن سایت، مشخص و روتین است. به همین خاطر امکان بروز خلاقیت و تنوع بخشیدن به کار وجود ندارد (یا خیلی کم ممکن است).
برای همین اگر احساس می کنید روحیه خلاق و هنردوستی دارید و تشنه ی نوآوری و پویایی هستید بهتر است وارد مقوله ی سئو نشوید و مشاغل مرتبط با روحیه تان را انتخاب کنید.
-
قطعی نبودن موفقیت پروژه
گوگل هیچ تعهد و تضمینی در قبال سایت شما ندارد. ممکن است کلی زمان بگذارید و هزینه کنید و زحمت بکشید و سر آخر به نتیجه ی دلخواه نرسید. در این صورت هم جای هیچ گله و شکایتی نیست و راه ارتباطی با گوگل وجود ندارد که از آن بپرسید مشکلش با سایت شما چیست؟
تنها راه ارتباطی شما با کارفرماست که او هم از جیب خرج کرده و هیچ نتیجه ای نگرفته و حالا شما را در مظان اتهام قرار می دهد که روی سایتش کار نکرده اید و فقط پول گرفته اید. اما شما به نحو احسن کارتان را انجام داده اید و فقط گوگل از سایت شما خوشش نیامده. حالا شما می مانید و استرس و فشار.
-
دیر به نتیجه رسیدن
همانطور که پیشتر گفتم، سئو یک فرایند زمانبر و طولانی مدت است و نتیجه ی کار امروز شما چند ماه بعد آشکار می شود. معمولا بسیاری از کارفرماها به این موضوع توجه نمی کنند و وقتی تاثیر کار شما در کوتاه مدت مشخص نمی شود به این گمان می افتند که شما کاری روی سایتشان انجام نداده اید و فقط پول گرفته اید. این موضوع می تواند بسیار ناراحت کننده باشد اگر زحمت زیادی کشیده باشید و نتوانید این موضوع را ثابت کنید.
-
سئوکار زیاد و پروژه کم است
به دلیل شرایط ناگوار اقتصادی، بسیاری از صاحبان کسب و کار برای مدیریت هزینه ها، بخش تبلیغات و بازاریابی خود را تعطیل کرده اند یا در بهترین حالت بازاریابی دیجیتال را حذف کرده اند و یا حداقل بی خیال هزینه های سئوی سایت شده اند. سئو یک تبلیغات بلندمدت است و صاحب کسب و کار از فردای خودش هم مطمئن نیست چه رسد به چند ماه و سال دیگرش.
از طرف دیگر، یادگیری سئو آسان است و هرکس با هر سطح از دانش و تحصیلات می تواند اصول آن را فرا بگیرد. تعداد اساتید و دوره های سئو از تعداد دانشجوهایش بیشتر شده و هرکسی هم که یک دوره ی سئو را گذرانده به این نتیجه می رسد که کل کمپانی معظم گوگل در مشتش جا می شوند.
همین شخص با قیمت خیلی نازل پروژه می گیرد و بعد از چندماه سرو کله زدن با سایت و نتیجه نگرفتن، بی خیال ادامه ی کار می شود و کارفرما را بلاک می کند و شماره خطش را تغییر می دهد و فرار می کند و می رود سراغ قربانی بعدی. این افراد غیر از اینکه باعث شکسته شدن قیمت ها می شوند، حیثیت باقی متخصص های سئو را هم خراب می کنند. نتیجه این می شود که کارفرما از خیر سئوی سایتش می گذرد و به سایر روش های بازاریابی رو می آورد.
به همین دلایل، پیدا کردن پروژه ی سئو با قیمت معقول و مناسب بسیار سخت است و اگر دوست و آشنا شما را به عنوان سئوکار به دیگران معرفی نکنند، خیلی احتمالش کم است که بتوانید قراردادی با قیمت خوب ببندید.
-
سقف محدود درآمد
پروژه های بزرگ با بودجه های کلان معمولا به شرکت های شناخته شده سپرده می شود و فریلنسرهای حوزه ی سئو، شانس زیادی برای به چنگ آوردن این پروژه ها ندارند. طبیعی است. این پروژه ها به دست اندرکاران بیشتری نیاز دارند و باید تحت یک مدیریت منسجم و متمرکز پیش بروند.
به همین علت، متخصصین سئویی که استخدام شرکت ها هستند یا بصورت دورکاری پروژه می گیرند، با افزایش حجم کار، نخواهند توانست از یک حد مشخصی بیشتر کار کنند یا پروژه بگیرند. مگر اینکه خودشان یک شرکت راه بیندازند یا به تدریس رو بیاورند. هرچند در شرایط فعلی بعید می دانم این فعالیت ها هم درآمد آنچنانی داشته باشد. متاسفانه دوستان سئوکار باید قانع باشند.
توصیه به متخصصین سئو
ما در ایران زندگی می کنیم و آینده ای مبهم و غیر قابل پیش بینی در انتظارمان است. پس باید برای هر رخدادی آماده باشیم. حتی فیلترینگ گوگل و همه ی زیرمجموعه هایش و جایگزینی مثلا یاندکس روسی. برای همین توصیهام به کارشناسان سئو آن است که از سرنوشت متخصصین شبکه های اجتماعی درس بگیرند و همه ی تخم مرغ هایشان را در یک سبد نچینند.
سعی کنید در حوزه های مرتبط تولید محتوا مانند ساخت ویدئو و تدوین، عکاسی، امور گرافیکی، طراحی سایت و سایر فعالیت های مرتبط آموزش ببینید و دستی هم در آنها داشته باشید. حتی در کسب و کارهای آفلاین هم تجربه کسب کنید که اگر اینترنت بطور کامل قطع شد بیکار نشوید. در اسنپ و تپسی هم برای روز مبادا ثبت نام کنید و حتما گزینه های مهاجرت را در نظر داشته و پیگیرش باشید.
امیدوارم این متن کوتاه، کمک و راهنمایی برای دوستانی باشد که ابتدای راه شروع سئو هستند.
